‘Ervaringen vinden we belangrijker dan sparen’

Wanneer we op vrijdagmiddag om drie uur aanbellen bij Veerle en Jacques, is het nog opvallend kalm in huis. Pas over een uurtje komen de jongste kinderen thuis van school. ‘Maar ook de oudste drie, die al ­jaren uit huis zijn, wilden heel graag mee op de foto’, glimlacht Veerle. Rond halfvier krijgt ze plots telefoon van Aurélie* (15), hun oudste pleegdochter. Zij, Juliette* (14) en Isabel (14) staan te wachten aan de schoolpoort, maar de bus komt niet op­dagen. Dus wordt dochter Elisabeth (24) opgetrommeld om de meisjes op te pikken. ‘Dat is het grote voordeel van hun leeftijdsverschil’, vertelt Veerle. ‘Er is nooit een gevoel van concurrentie geweest tussen ­onze biologische kinderen en onze pleegkinderen. Integendeel: ze hebben altijd graag geholpen. Toen Aurélie en Juliette nog klein waren, staken de oudsten hen soms in bad of hielpen ze met huiswerk.’

De keuze voor pleegzorg kwam er – onrechtstreeks – dankzij Isabel, hun 14-jarige nichtje. Veerles zus werkte voor Artsen zonder Grenzen en was altijd in het buitenland. Veertien jaar geleden adopteerde ze Isabel, in Honduras. ‘Om de administratie rond te krijgen, hebben ze toen een jaar bij ons gewoond. Hun vertrek liet een grote leegte achter. Dus meldden we ons aan voor pleegzorg. Intussen wonen Aurélie en Juliette al tien jaar bij ons, maar elk jaar moeten we weer naar de jeugdrechtbank. De eerste jaren was de uitkomst nog onzeker: in het ideale geval kunnen pleegkinderen na verloop van tijd terugkeren naar hun biologische ouders. Maar intussen is dat eerder een formaliteit geworden. We zouden de meisjes ook echt niet meer kunnen missen. En omdat mijn zus constant rond de wereld reist, woont Isabel nu ook al anderhalf jaar bij ons. We hebben dus drie pubers in huis: een vrolijke bende.’

Al legt pleegzorg wel extra druk op een gezin, geeft Jacques toe. ‘De eerste maanden had ik het er vooral moeilijk mee dat Aurélie en Juliette onze liefde niet wilden aanvaarden. En ze luisterden ook amper … Al kun je hun gedrag wel beter relativeren, omdat het niet je biologische kinderen zijn. Genen spelen nu eenmaal een cruciale rol.’ Ook de relatie met de biologische ouders liep stroef, vertelt Veerle. ‘In de ­beginjaren kwamen zij hen af en toe ophalen. Vaak daagden ze dan te laat op, of zelfs ­helemaal niet, met alle teleurstelling van dien. Als het dan toch lukte, waren de meisjes bij terugkeer altijd droevig. Ook al hadden ze een hele dag met hun mama op café gezeten, toch wilden ze liever bij haar blijven. Omdat dat nu eenmaal hun thuis was.’ De laatste jaren is het contact met de ouders volledig verwaterd. Maar de kinderen gaan wel regelmatig logeren bij hun biologische oma. ‘Zij draagt enorm bij tot hun gevoel van eigenwaarde: mama kan haar rol misschien niet waarmaken, maar oma wel.’

Het financiële aspect van pleegzorg speelde voor Veerle en Jacques nooit een rol. ‘Maar het feit dat er een vergoeding ­tegenover staat, kan belangrijk zijn om ­gezinnen over de streep te trekken. Als pleegouder krijg je een fiscaal voordeel, de ­kinderbijslag en een dagvergoeding van ongeveer 16 euro, afhankelijk van de ­leeftijd. Dat volstaat zeker voor de vaste kosten, zoals kledij en eten.’

‘Wij zouden dat toch niet kunnen’: dat zinnetje krijgt het koppel vaak te horen. Want naast hun (pleeg)ouderschap hebben de twee ook een drukke carrière. Jacques heeft zijn eigen zaak voor keukens en interieur, Veerle is magistraat. ‘Eerst heb ik 17 jaar als advocaat gewerkt, maar toen de kinderen in hun puberteit kwamen, besloot ik om in de magistratuur te stappen. Sindsdien verdien ik minder, maar heb ik veel meer vrijheid. Als advocaat krijg je heel vaak telefoon van cliënten, ook ’s avonds en in het weekend. Nu heb ik meer controle over mijn werk. Op maandag en dinsdag moet ik in de rechtbank zijn voor zittingen, de rest van de week werk ik thuis. Daarnaast besteden we veel huishoudelijke taken uit – we hebben poetshulp en strijkhulp – en zijn we geen perfectionisten.’ Omdat Jacques zelfstandige is, heeft hij ook flexibele werkuren. ‘Als de bus staakt, kan ik de meisjes naar school brengen. En als Veerle zitting heeft, zorg ik dat ik na schooltijd thuis ben om hen op te vangen. Sinds onze oudste zoon in de zaak is gestapt, kunnen we het werk ook makkelijk verdelen.’

Terwijl Jacques zich gaat omkleden voor de foto, doet Veerle nog een opvallend feitje uit de doeken:
zij en haar man hebben dezelfde familienaam. ‘Onze papa’s waren achterneven. We woonden in hetzelfde boerendorp en als 14-jarige werd ik naar het gezin van Jacques gestuurd om Frans te leren. Op m’n 17de werden we een koppel en dit jaar zijn we 33 jaar getrouwd.’ Maar de romantiek is er nog steeds. ‘Elk jaar gaan we met z’n tweeën op vakantie en we gaan ook heel graag uit eten. Dat mag af en toe een sterrenzaak zijn, maar we genieten net zo goed van een lekkere brasserie. De perfecte zondag is voor ons: samen naar Brussel, rondstruinen langs de antiekwinkels aan de Zavel en iets eten op een gezellig terras.’ Want antiek, dat is de passie van Jacques. Hij troont ons mee naar een uitstalkast vol Chinees porselein uit de 17de en 18de eeuw. ‘Al is mijn interesse intussen wat opgeschoven: sinds kort verzamel ik auto-emblemen.’

Intussen is het vier uur en komen de kinderen één voor één binnenvallen. Het is ­alweer een tijdje geleden dat ze allemaal samen waren – die verrekte corona, weet u. Maar de sfeer zit meteen goed. Wie nog niet zou geloven hoe hecht dit gezin is, krijgt zelfs fysieke bewijzen. Elk lid van het gezin – behalve de minderjarigen, voorlopig – heeft dezelfde tattoo. Jacques laat hem trots zien. ‘Het is een grafische weergave van al onze vingerafdrukken, met het opschrift “Anima Una”: één ziel. Het idee kwam van Laurentz, onze tattoo boy. Nadat iedereen akkoord was gegaan met het ontwerp, hebben we hem allemaal op dezelfde dag laten zetten, een jaar of vier geleden.’ De momenten waarop ze allemaal samen zijn, daar genieten ze het meest van, zegt Veerle. ‘Eén keer per jaar gaan we samen op vakantie. De voorbije jaren was dat Frankrijk en Portugal, maar we zijn ook al naar Mexico en Senegal geweest. Wij betalen dan alles, dus dat zijn fikse investeringen. Maar ik vind het belangrijker dan ­sparen: het zijn ervaringen die je voor ­altijd meedraagt.’

(*) Aurélie en Juliette zijn schuilnamen, om hun privacy te beschermen